Rechten aan te vragen bij: | op aanvraag bij De Toneelcentrale / Uitgeverij Jongeneel |
Verplichte afname: | 9 stuks (tenzij bijbestelling of digitaal manuscript) |
# Pagina's: | 87 |
Decor (toelichting): | lounge/zaaltje van een chique hotel annex congrescentrum |
Annie M.G. Schmidt verstond de kunst om stukken te schrijven die hun tijd ver vooruit waren. Een goed voorbeeld hiervan is de bitterzoete komedie 'Er valt een traan op de tompoes'. Het thema euthanasie komt hierin op integere wijze aan de orde. Een thema dat nog steeds actueel is en vele vragen los maakt. 'Er valt een traan op de tompoes' werd voor het eerst opgevoerd in 1979. De tompoes heeft haar smaak nog niet verloren en is zeker niet oudbakken. De tekst zou gisteren geschreven kunnen zijn. Een ernstig zieke man gelooft niet langer in zijn genezing en ontslaat zichzelf uit het ziekenhuis. Hij wil er een eind aan maken: "Ik wil stoppen op een moment dat ik er nog ben, als man, als mens, als brein." Zijn vrouw Sofie vindt dat hij terug moet gaan naar zijn arts. Zij laat duidelijk de twee kanten van haar personage zien. Aan de ene kant de zorgzame huisvrouw die het beste met haar doodzieke man voor heeft. En aan de andere kant het ordinair krijsende kreng, dat woedend met tompoezen smijt. In deze vrouw woedt een innerlijke strijd die af en toe explosief naar boven komt en zich uit in uitbarstingen van wanhoop, kwaadheid en frustratie. Zijn vriendin helpt hem bij zijn euthanasieplannen en zijn dochter vindt het alleen maar lastig dat vader ziek thuis gekomen is. Een driehoeksverhouding, een verbouwing en een doodswens: alles onder het genot van tompoezen... Een happy end zit er niet in. Maar ondanks de zware thematiek, is het niet uitsluitend een tranendal. Door de absurde situaties ontstaat er ruimte genoeg voor ontspanning en lach. Annie noemde Er valt een traan op de tompoes een "komedie met serieuze ondertoon." Het stuk is duidelijk autobiografisch: terwijl ze het schreef leed haar man, Dick van Duijn, aan een ernstige depressie. Euthanasie was een regelmatig terugkerend onderwerp van gesprek. Bijna anderhalf jaar na de première, in januari 1981, zou hij met behulp van Vesparax-tabletten een eind aan zijn leven maken. Annie hield zijn hand vast tot hij stierf. Later zei hun zoon Flip hierover: "Het was een ondraaglijk leven geworden en daarom was het toch goed, dat hij het gedaan heeft. Mijn moeder en ik hebben er nooit spijt van gehad."